Przemoc jest zjawiskiem występującym w różnych kręgach społecznych. Przyjmuje ona wiele form: fizyczna, psychiczna, seksualna, mobbing, stalking i cyberstalking, cyberprzemoc. Wiele osób uwikłanych jest w przemoc zachodzącą w czterech ścianach rodzinnego domu, destabilizującą system rodzinny. Przemoc w rodzinie narusza podstawowe prawa człowieka, w tym prawo do życia i zdrowia oraz poszanowania godności osobistej, a władze publiczne mają obowiązek zapewnić wszystkim obywatelom równe traktowanie i poszanowanie ich praw i wolności.

Ustawa z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie w art. 2 pkt 2 określa przemoc jako jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie naruszające prawa lub dobra osobiste osób wymienionych wpkt1, w szczególności narażające te osoby na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia, naruszające ich godność, nietykalność cielesną, wolność, w tym seksualną, powodujące szkody na ich zdrowiu fizycznym lub psychicznym, a także wywołujące cierpienia i krzywdy moralne u osób dotkniętych przemocą. O przemocy możemy zatem mówić również w kontekście jednorazowego czynu, a nie tylko powtarzających się zachowań.

Doświadczanie przemocy w rodzinie może przyczynić się do rozwoju poważnych zaburzeń psychicznych takich jak ostra reakcja na stres, zespół stresu pourazowego (PTSD), fobia społeczna, zaburzenia odżywiania w okresie adolescencji (anoreksja, bulimia), depresja, zaburzenia osobowości czy nawet zaostrzenie schizofrenii. Osoby doznające przemocy cechują się obniżoną samooceną, podwyższonym poziomem lęku i niepokoju, izolacją społeczną, wykształceniem biernych mechanizmów radzenia sobie, zależnością od innych, w tym zależnością emocjonalną od partnera – sprawcy przemocy. Podporządkowują się sprawcy, mając poczucie winy za to co dzieje się w związku czy też za jego rozpad. Chcąc zapomnieć o problemach uciekają w używki, nadużywając alkoholu, leków. Chroniczny stres, który przeżywają przyczynia się do pojawienia się wszechstronnych schorzeń somatycznych.

Konsekwencje przemocy w rodzinie dotykają nie tylko osoby dorosłe, lecz również dzieci będące co najmniej biernymi obserwatorami, świadkami przemocy. Dzieci wychowujące się w rodzinach przemocowych są bardziej skłonne do odczuwania niepokoju, gorszego samopoczucia, nieposłuszeństwa wobec rodziców, występowania koszmarów sennych, moczenia nocnego, tendencji autodestrukcyjnych, agresji wobec otoczenia, problemów w koncentracji pociągających za sobą osiąganiem niskich ocen szkolnych, dolegliwości fizycznych, będących następstwem długotrwałego stresu.

Osobie dotkniętej przemocą w rodzinie udziela się bezpłatnej pomocy, w szczególności w formie: poradnictwa medycznego, psychologicznego, prawnego, socjalnego, interwencji kryzysowej; ochrony przed dalszym krzywdzeniem poprzez uniemożliwienie osobom stosującym przemoc korzystania ze wspólnie zajmowanego z innymi członkami rodziny mieszkania oraz zakazanie kontaktowania się i zbliżania się do osoby pokrzywdzonej; zapewnienia osobie dotkniętej przemocą w rodzinie bezpiecznego schronienia w specjalistycznym ośrodku wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie; badania lekarskiego w celu ustalenia przyczyn i rodzaju uszkodzeń ciała związanych z użyciem przemocy w rodzinie oraz wydania zaświadczenia lekarskiego w tym przedmiocie; zapewnienia osobie dotkniętej przemocą w rodzinie, która nie ma tytułu prawnego do zajmowanego wspólnie ze sprawcą przemocy lokalu, pomocy w uzyskaniu mieszkania. Wobec osób stosujących przemoc w rodzinie stosuje się środki mające na celu zapobieganie ich kontaktowaniu się z osobami pokrzywdzonymi oraz oddziaływania korekcyjno-edukacyjne.

Zadania w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie na terenie Gminy Lipnica Murowana realizowane są przez Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Lipnicy Murowanej. Gmina podejmuje działania na rzecz przeciwdziałania przemocy w rodzinie, w szczególności w ramach pracy w zespole interdyscyplinarnym. Zespół Interdyscyplinarny ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie w Lipnicy Murowanej działa na mocy ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie oraz towarzyszących jej regulacji prawnych, m.in. Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 13 września 2011 r. w sprawie procedury „Niebieskie Karty” oraz wzorów formularzy „Niebieska Karta„.

Podstawowym zadaniem Zespołu Interdyscyplinarnego jest realizacja działań określonych w Gminnym Programie Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie w Gminie Lipnica Murowana, a także integrowanie i koordynowanie działań podmiotów działających na rzecz ochrony ofiar przemocy w rodzinie oraz specjalistów w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie. Posiedzenia Zespołu Interdyscyplinarnego odbywają się w zależności od potrzeb, jednak nie rzadziej niż raz na trzy miesiące. Zespół Interdyscyplinarny tworzy Grupy Robocze w celu rozwiązywania problemów związanych z wystąpieniem przemocy w rodzinie w indywidualnych przypadkach. Siedziba Zespołu mieści się w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Lipnicy Murowanej. Do Zespołu należą przedstawiciele Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Lipnicy Murowanej, Publicznej Szkoły Podstawowej w Lipnicy Murowanej oraz w Rajbrocie, Przedszkola Samorządowego w Lipnicy Murowanej oraz w Rajbrocie, Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Komisariatu Policji w Nowym Wiśniczu, SPG ZOZ w Lipnicy Murowanej oraz w Rajbrocie, Sądu Rejonowego w Bochni, a także psycholog.

W strukturze Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Lipnicy Murowanej działa również Punkt Informacji, Wsparcia i Pomocy dla Osób Dotkniętych Przemocą w Rodzinie. Celem działalności Punktu jest diagnozowanie problemów Klienta w zakresie przemocy w rodzinie oraz planowanie pomocy i udzielanie wsparcia dla osób i rodzin dotkniętych przemocą. Usługi Punktu przeznaczone są dla mieszkańców Gminy Lipnica Murowana i są świadczone bezpłatnie. Dyżury w Punkcie pełnią pracownicy socjalni oraz Kierownik Ośrodka w każdy wtorek i czwartek w godz. 15:30-17:00. Dodatkowo w każdy drugi i czwarty czwartek miesiąca w godz. 15:30-17:00 dyżury pełni psycholog.

Podejmowanie interwencji w środowisku wobec rodziny dotkniętej przemocą odbywa się w oparciu o procedurę „Niebieskie Karty” i nie wymaga zgody osoby dotkniętej przemocą w rodzinie. Niebieską Kartę mogą założyć przedstawiciele jednostek organizacyjnych pomocy społecznej (ośrodek pomocy społecznej, powiatowe centrum pomocy rodzinie, dom pomocy społecznej, ośrodek interwencji kryzysowej, regionalny ośrodek polityki społecznej, placówka specjalistycznego poradnictwa, ośrodek wsparcia); gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych, Policji, oświaty (żłobek, przedszkole, szkoła, placówka oświatowo-wychowawcza, placówka opiekuńcza), a także ochrony zdrowia (ośrodek zdrowia, przychodnia, poradnia, szpital). Przedstawicielem ochrony zdrowia uprawnionym do działań jest osoba wykonująca zawód medyczny, w tym lekarz, pielęgniarka, położna i ratownik medyczny.

Po wypełnieniu formularza „Niebieska Karta – A” osobie, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie, przekazuje się formularz „Niebieska Karta – B”. Na posiedzeniu zespołu interdyscyplinarnego lub grupy roboczej w obecności zaproszonej osoby, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie, członkowie zespołu/grupy dokonują analizy sytuacji rodziny i wypełniają formularz „Niebieska Karta – C”. W obecności osoby, wobec której istnieje podejrzenie, że stosuje przemoc w rodzinie na posiedzeniu wypełniany jest formularz „Niebieska Karta – D”.

W ramach procedury „Niebieska Karta” pracownik socjalny:

1) diagnozuje sytuację i potrzeby osoby, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie;
2) udziela kompleksowych informacji o:
a) możliwościach uzyskania pomocy, w szczególności psychologicznej, prawnej, socjalnej i pedagogicznej, oraz wsparcia, w tym o instytucjach i podmiotach świadczących specjalistyczną pomoc na rzecz osób dotkniętych przemocą w rodzinie,
b) formach pomocy dzieciom doznającym przemocy w rodzinie oraz o instytucjach i podmiotach świadczących tę pomoc,
c) możliwościach podjęcia dalszych działań mających na celu poprawę sytuacji osoby, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie;
3) organizuje niezwłocznie dostęp do pomocy medycznej, jeżeli wymaga tego stan zdrowia osoby, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie;
4) zapewnia osobie, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie, w zależności od potrzeb, schronienie w całodobowej placówce świadczącej pomoc, w tym w szczególności w specjalistycznym ośrodku wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie;
5) może prowadzić rozmowy z osobami, wobec których istnieje podejrzenie, że stosują przemoc w rodzinie, na temat konsekwencji stosowania przemocy w rodzinie oraz informuje te osoby o możliwościach podjęcia leczenia lub terapii i udziale w programach oddziaływań korekcyjno-edukacyjnych dla osób stosujących przemoc w rodzinie.

Pamiętajmy, że nic nie usprawiedliwia przemocy. Osoby doświadczające przemocy w rodzinie mają prawo zwrócić się o pomoc do Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Lipnicy Murowanej czy też organów ścigania. Obowiązkiem zaś świadków użycia przemocy w rodzinie jest zawiadomienie Policji, prokuratora lub innego podmiotu działającego na rzecz przeciwdziałania przemocy w rodzinie, w tym tut. Ośrodka.

 

Dane kontaktowe do lokalnych organów działających na rzecz przeciwdziałania przemocy w rodzinie:

Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Lipnicy Murowanej
Lipnica Dolna 25, 32-724 Lipnica Murowana
tel.: 14 68 52 330, tel./fax: 14 68 52 350, e-mail: gops@lipnicamurowana.pl
Godziny urzędowania:  poniedziałek – piątek  godz. 7:30 – 15:30

Punkt Informacji, Wsparcia i Pomocy dla Osób Dotkniętych Przemocą w Rodzinie
siedziba w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Lipnicy Murowanej
Lipnica Dolna 25, 32-724 Lipnica Murowana
tel.: 14 68 52 330, tel./fax: 14 68 52 350, e-mail: gops@lipnicamurowana.pl
Godziny urzędowania:  wtorek, czwartek   godz. 15:30 – 17:00

Komisariat Policji w Nowym Wiśniczu
ul. Rynek 12, 32-720 Nowy Wiśnicz
tel. 47 83 23 411
Recepcja czynna w godz. 7:30 – 15:30

Komenda Powiatowa Policji w Bochni
ul. Krakowska 39, 32-700 Bochnia
tel. 47 83 23 222, 47 83 23 207, fax.: 47 83 23 244
e-mail: Komendant@bochnia.policja.gov.pl
strona www: http://bochnia.policja.gov.pl

Prokuratura Rejonowa w Bochni
ul. E. Windakiewicza 9/2, 32-700 Bochnia
tel. 14 61 23 697, fax. 14 61 23 767
e-mail: bochnia@tarnow.po.gov.pl
strona www: http://www.tarnow.po.gov.pl/?page_id=17
Godziny urzędowania: poniedziałek  godz. 7:30 – 17:00, wtorek – piątek  godz. 7:30 – 15:30

Ośrodek Interwencji Kryzysowej w Bochni
ul. Karolina 14D, 32-700 Bochnia
tel. 14 61 12 892 (czynny całodobowo), fax 14 61 12 893
e-mail: oik.bochnia@op.pl, strona www: http://oik-bochnia.pl
Ośrodek czynny całodobowo

Sąd Rejonowy w Bochni
ul. Kościuszki 4, 32-700 Bochnia
tel. 14 61 52 100, fax. 14 61 24 266
email: administracja@bochnia.sr.gov.pl
strona www: http://www.bochnia.sr.gov.pl
Przyjmowanie stron od poniedziałku do piątku w godz. 9:00 – 15:00